ارتباط CAN در ردیاب خودرو
با پیشرفت روز افزون حمل و نقل جاده ای و ایفای نقش موثر خودروهای سنگین در جابجایی کالاهای مورد نیاز جامعه، اهمیت مدیریت این سامانه روز به روز پر رنگ تر میشود. در این رابطه تکنولوژی میتواند نقش بسزایی داشته باشد. چرا که با استفاده از سیستم های آنلاین ردیابی یا GPS میتوان تمامی این جابجایی ها را مدیریت و بهینه نمود.
- -
از آنجائیکه این تکنولوژی با استفاده از استاندارهای تعریف شده FMS-CAN میتواند مقادیر استاندارد تعریف شده در خودروها را به سامانه مدیریتی ارسال نماید، لذا در کل مسیر تمامی اطلاعات لازم جهت مدیریت هرچه بهتر ناوگان و خودرو در دسترس بوده و میتوان تمام موارد را مشاهده نمود. مدیریت ناوگان حمل و نقل عمومی که در حال حاضر با بهره گیری از دستگاه GPS بسیار کارآمد و آسانتر شده است، نیازمند اطلاعاتی دقیق میباشد. در حالت عادی بدست آوردن اطلاعات از قسمتهای مختلف خودرو نیازمند نصب سنسورها و سیمکشیهای متعدد است. نصب سنسور و دستکاری در سیمکشی خودرو، که ممکن است موجب خطا و یا آسیب به سیستم الکترونیکی خودرو گردد. با گسترش صنعت خودرو همگام با تکنولوژی الکترونیک، تولیدکنندگان خودرو برای کاهش سیمکشی و سبک کردن آن و همچنین بالابردن اطمینان سیستمهای الکتریکی از ریزپردازندهها در این صنعت بهره گرفتند. این ریزپردازنده ها به منظور کنترل و حفظ امنیت سیستمهای درون خودرویی مانند مدیریت موتور، مدیریت سوخت و کنترل درها کاربرد دارند. در این سیستم کلیه اطلاعات خودروها در مرکز مدیریت الکتریکی خودرو به نام ECU مورد پردازش قرار میگیرد. واحدهای کنترل الکتریکی ECU برای ارتباط با یکدیگر نیازمند یک شبکه کامپیوتری بهینه و با سرعت بالا میباشند. بهترین راهکار استفاده از پروتکل ارتباطی Control Area Network یا باختصار CAN میباشد. ارتباط CAN با سایر دستگاه ها امکان تبادل اطلاعات و خطاهای خودرو را بدرستی فراهم مینماید، به عنوان مثال ارتباط CAN در ردیاب خودرو امکان ارسال کلیه اطلاعات درون خودرو به همراه اطلاعات موقعیتی خودرو را به سرور مرکزی فراهم میسازد.
CAN یک پروتکل کامپیوتر و درگاه استاندارد انتقال داده وسایل نقلیه است که به نوعی طراحی شده که اجازه دهد واحدهای کنترل الکترونیکی ECU و دستگاهها، بدون نیاز به کامپیوتر میزبان، به هم متصل شوند. این درگاه یک ارتباط سریال یک یا دو سیمه با سرعت ۱ مگابیت بر ثانیه مبتنی بر استاندارد RS485 میباشد که قادر است تا ۳۲۱ حسگر و دستگاه را بهم متصل نماید. درگاه CAN یک پروتکل پیام محور است که در اصل برای وسایل نقلیه موتوری با سیم کشیهای الکترونیکی متعدد طراحی شده، اما میتواند در بسیاری از زمینههای دیگر نیز مورد استفاده قرار گیرد. به طور معمول درگاه CAN از دو سیم تشکیل شده است. این دو سیم با نام CAN High و CAN Low قادر است که به تمام دستگاههای شبکه متصل شوند. سیگنالها در دو خط CAN دارای یک مشخصه داده مشابه اما با دامنههای برعکس میباشند. با این توضیحات، اگر یک پالس روی CAN H از ۲٫۵ به ۳٫۷۵ افزایش مقدار یابد، همان سیگنال مشابه روی CAN L از ۲٫۵ به ۱٫۲۵ کاهش مییابد. با فرستادن داده به حالتهای مشابه یا برعکس، داده امنیت بیشتری در برابر نویز داشته و لذا شانس کمتری برای خرابی آن وجود دارد. دستگاههای مختلف قابلیت های متفاوتی در ارتباط با CAN دارا میباشند. به عنوان مثال ارتباط CAN در ردیاب خودرو، دستگاه ردیاب خودرو را به یک دستگاه دیاگ تبدیل مینماید.
از مزایای استفاده از این پروتکل میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
کم شدن چشمگیر حجم سیم کشی خودرو و در نتیجه سبک شدن ماشین
بالا رفتن ضریب اطمینان سیستمهای الکتریکی به علت کم شدن سیم و اتصالات
قابلیت شناسایی و رفع خطا در صورت بروز مشکل
در شروع قرن بیست و یکم سیستمهای مسیریابی وسایل نقلیه، رفته رفته مقرون به صرفه شده اما همچنان فراهم کردن اطلاعات فنی خودرو امکان پذیر نبود. در سال ۲۰۰۲ شش سازنده بزرگ کامیون اروپایی Scania, Renault, Mercedes Benz, Volvo, DAF MAN, Iveco تصمیم به ساخت یک استاندارد برای وسایل نقلیه مرتبط با GPS شدند که مبتنی بر سیستم های مسیریابی بود و آن را استاندارد FMS نامیدند. در واقع FMS یک استاندارد هماهنگ برای استفاده از اطلاعات درگاه CAN در وسایط نقلیه است.
با افزایش روز افزون صادرات و واردات در تمامی کشورها و با توجه به اهمیت جغرافیایی ایران، بحث حمل و نقل ناوگان عمومی و ترانزیت کالا بسیار مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین نیاز به روش های مدیریت هرچه بهتر این مسئله غیر قابل چشم پوشی است. در راستای حفظ امنیت، کنترل و مدیریت تمامی جابجاییها چه در سطح کشور و چه به صورت بین الملل شرکت مهندسی طلوع آرین هوشمند دستگاههای ردیاب ویژه ای به بازار عرضه کرده است. این دستگاه ها قابلیت قرائت اطلاعات ECU خودروهای سنگین را دارند. لازم بذکر است تنها در صورتی این اطلاعات قابل استخراج هستند که ECU خودرو از استاندارد FMS پشتیبانی نماید. دستگاه های ردیاب شرکت طلوع با قابلیت اتصال به درگاه CAN خودروهای سنگین و پشتیبانی از استاندارد FMS کمک شایانی به کارآمدتر شدن مدیریت حمل و نقل ناوگان عمومی کردهاند.
ردیاب ها با اتصال به ماهوارهها اطلاعات جغرافیایی و حرکتی خودرو را دریافت کرده و با استفاده از بستر اینترنت به مرکز کنترل منتقل مینمایند و در نتیجه کارفرما قادر به مشاهده تمامی پارامترهای تعریف شده و دارای مقدار، به صورت آنلاین بر روی نرم افزار شرکت طلوع آرین خواهد بود. دستگاه FMB640 که در دسته ردیاب خودرویی در بخش محصولات درج شده است دارای اینترفیس CAN هستند. با اتصال سیمهای CAN High & Low خودرو به ترمینال های CAN H & L دستگاه جیپیاس، کاربر قادر به قرائت پارامترهای استاندارد خواهد بود. البته باید تمامی پارامترها برای نرمافزار مدیریت ناوگان نیز تعریف شده باشد.
از طریق ارتباط CAN در ردیاب خودرو اطلاعات زیر از خودرو قابل استخراج است:
- Total Fuel : کل سوخت مصرفی
- Total Distance : کل مسافت طی شده
- Status of Brake Pedal : وضعیت پدال ترمز
- Engine Torque : گشتاور موتور
- Accelerator Pedal Position : وضعیت پدال گاز
- Speed : سرعت
- RPM : دور موتور
- Engine Hours : ساعات کارکرد موتور
- Vehicle Weight : وزن وسیله نقلیه
- Fuel Level : سطح سوخت
- Tachograph Data : اطلاعات تاخوگراف
- Ambient Air Temperature : درجه هوای بیرون وسیله نقلیه
- Engine Coolant temperature : درجه حرارت موتور
- Fuel Rate : سطح سوخت
- Status of clutch pedal : وضعیت پدال کلاچ